Każdego roku w połowie sierpnia celebrujemy jedno z największych militarnych zwycięstw w naszej historii. Polska, która wróciła raptem półtora roku wcześniej na mapy świata, w wyniku pomyślnego przebiegu Bitwy Warszawskiej obroniła swoją niepodległość. Wynik dwutygodniowego starcia, którego kulminacyjny moment datowany jest na 15 sierpnia jest zresztą szeroko znany na świecie. To właśnie słynny „Cud nad Wisłą” został umieszczony przez Edgara Vincentego D’Abernona na liście najbardziej przełomowych bitew w historii świata.

Tak wielka victoria z pewnością jest warta godnego upamiętnienia w stolicy państwa. Od dziesiątek lat toczą się dyskusje nad potencjalnym miejscem oraz adekwatną formą architektoniczną. Wydawać by się mogło, że nie będzie lepszego momentu na efektowne odsłonięcie potencjalnego miejsca pamięci niż setna rocznica bitwy. Skończyło się jednak na dyskusjach. Dwa najbardziej popularne pomysły to łuk triumfalny na Wiśle, który byłby chyba jednak lekką przesadą, nieprzystającą do otoczenia oraz pomnik lub instalacja na Placu na Rozdrożu. Być może byłoby to możliwe do przeprowadzenia wraz z planowaną rewitalizacją placu. Na przeszkodzie stoi jednak proces decyzyjny, a właściwie jego obecny brak oraz konieczność przeprowadzenia gruntownych prac kanalizacyjnych na terenie pod placem. W momencie pisania tych słów, w sierpniu 2022 roku jest więcej niewiadomych niż faktów.

Zastanówmy się jednak, czy w Warszawie nie ma już pomnika „Cudu nad Wisłą”? Wiele osób się pewnie zdziwi, ale jest, tyle że jego umiejscowienie oraz rozmiary sprawiają, że mało kto wie o jego istnieniu. Na ulicy Wysockiego na Bródnie tuż za chodnikiem znajdziemy niewielki pomnik zwieńczony stalowym krzyżem otoczony przez kwiaty i niskie ogrodzenie. Z uwagi na fakt, że pomnik powstał w 1925 roku, nazywany jest również pomnikiem „Piątej rocznicy Cudu nad Wisłą”. Wdzięczni, lokalni mieszkańcy zainicjowali jego budowę, czego potwierdzenie znajdziemy na samym pomniku: W 5-tą rocznicę „Cudu nad Wisłą” i zwycięstwa nad nawałą bolszewicką w dniu 15 sierpnia 1920 r. pomnik ten fundują mieszkańcy Nowego Bródna. 15 sierpnia 1925 r.

Pomnik nie jest zresztą jedyną pamiątką po Cudzie nad Wisłą na Bródnie, ale to temat na oddzielną opowieść.

Fot. fotopolska.eu

Autor: Przemysław Ciunowicz